Theo quan điểm chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ nghĩa xã hội phải là xã hội có trình độ phát triển cao hơn và là phương thức giải quyết mâu thuẫn phát triển xã hội hiệu quả hơn so với chủ nghĩa tư bản. Do đó, xây dựng chủ nghĩa xã hội đòi hỏi phải dựa trên cơ sở lý luận khoa học và sự kiểm định của thực tiễn.

Trong hành trình của mình, nhân loại tiến bộ luôn khao khát về một chế độ xã hội ngày càng tốt đẹp. Thuở đầu, những ước mơ, khát vọng đó được thể hiện trong các truyền thuyết, huyền thoại, trong lý thuyết các tôn giáo chân chính và cuối cùng là trong các học thuyết xã hội.

Nhằm tiếp tục tìm hiểu, quán triệt và lan tỏa nội dung cuốn sách “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Báo Nhân Dân trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc một số bài viết của các học giả, nhà khoa học góp phần làm rõ hơn nội dung và ý nghĩa, giá trị của cuốn sách.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng không dừng lại ở câu hỏi: “Vậy thì chúng ta phải định hình chủ nghĩa xã hội thế nào, và định hướng đi lên chủ nghĩa xã hội thế nào cho phù hợp với hoàn cảnh, đặc điểm cụ thể ở Việt Nam?”, mà còn giải thích con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà Việt Nam đang đi dưới những hoàn cảnh và đặc điểm của Việt Nam.

Bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng không chỉ thể hiện tư duy lý luận và sự tổng kết thực tiễn của Lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam đối với con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, mà còn là thông điệp về nhận thức chân thực của những người cộng sản Việt Nam đối với những vấn đề lý luận và thực tiễn của chủ nghĩa xã hội.

Sự nhận thức rằng việc xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa là một quá trình kéo dài cả một thời kỳ lịch sử, với đặc trưng là giai đoạn quá độ, trong đó các yếu tố thị trường phải được sử dụng để phát triển lực lượng sản xuất. Những quá trình nảy sinh và những mâu thuẫn tạo ra là những yếu tố trung tâm phải được điều tiết bởi Đảng Cộng sản Việt Nam - cơ quan thực hiện vai trò lãnh đạo chính trị đối với toàn xã hội.

Trong bài viết, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phân tích và so sánh những điểm mạnh và điểm yếu của một số nước tư bản tiên tiến để vận dụng những cái mạnh và tránh cái yếu, từ đó định hướng con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trong bối cảnh thực tiễn dưới sự tác động của đại dịch Covid-19 và cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Với tinh thần cách mạng cao cả, sự lo lắng đối với vận mệnh của đất nước và sự ấm no, hạnh phúc của nhân dân, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh tới nhiều vấn đề quan trọng trong phương pháp xây dựng chủ nghĩa xã hội, việc xây dựng các tiền đề để đi lên chủ nghĩa xã hội, đó là: “Thành công hay thất bại là phụ thuộc trước hết vào sự đúng đắn của đường lối, bản lĩnh chính trị, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng”.

Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là một bài viết có tầm quan trọng to lớn đối với phong trào cộng sản quốc tế. Đảng Cộng sản Hoa Kỳ (CPUSA) trân trọng ý nghĩa quan trọng của bài viết này và tin tưởng rằng những người cộng sản trên thế giới có thể thu được lợi ích to lớn từ việc hiểu được con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trong một thế giới do chủ nghĩa tự do mới tư bản thống trị.

Bài viết sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa xã hội khoa học, dựa trên cơ sở học thuyết Mác - Lê-nin, bài viết đã trình bày chi tiết và đầy đủ lý luận cho các câu hỏi: Chủ nghĩa xã hội là gì? Tại sao Việt Nam lựa chọn con đường chủ nghĩa xã hội?

Trong bài viết, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là đường lối cơ bản, xuyên suốt của cách mạng Việt Nam và cũng là điểm cốt yếu trong di sản tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh”.

Bài viết có thể được coi là một tài liệu nổi bật nhất từ quan điểm lý luận về chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trong những năm gần đây, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lựa chọn con đường đi đúng đắn, tiếp thu những bài học nhằm tránh đi vào con đường sai lầm dẫn đến chủ nghĩa tư bản. Bài viết cũng là một tham chiếu giá trị cho các nhà lãnh đạo tương lai của Việt Nam tiếp nối hành trình đã đề ra hướng tới năm 2045.

Bài viết của đồng chí Nguyễn Phú Trọng rất vững chắc về mặt lý luận, sâu sắc, thấm thía và sáng tỏ về những khó khăn và mâu thuẫn thực tại, đồng thời, bài viết còn đề cập đến những khía cạnh chính của chủ nghĩa xã hội và quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam cũng như trên toàn thế giới. Chúng tôi đồng tình với đánh giá của đồng chí Nguyễn Phú Trọng rằng những chính sách của chủ nghĩa tự do mới và sự gia tăng bất bình đẳng đi kèm chính là nguyên nhân của căng thẳng xã hội, một hình thức gay gắt hơn của cuộc đấu tranh giữa các giai cấp.

Vượt qua các khó khăn trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội, như đồng chí Nguyễn Phú Trọng tin tưởng, là “quá trình không ngừng củng cố”, và thành công của công cuộc phụ thuộc trước hết vào “sự đúng đắn của đường lối, bản lĩnh chính trị, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng”.

LTS - Nhân dịp kỷ niệm 131 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19-5-1890 - 19-5-2021) và bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, Giáo sư, Tiến sĩ NGUYỄN PHÚ TRỌNG, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, đã có bài viết quan trọng “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam". Chúng tôi xin trân trọng giới thiệu toàn văn bài viết này.